AKP Genel Başkan Yardımcısı Hayati Yazıcı, seçim barajının düşürülmesini de içeren kanun teklifini, TBMM Başkanlığına sunduklarını bildirdi. Teklife göre baraj yüzde 7 olacak. 

Düzenlemeyle siyasi partilerin seçime girebilmeleri için Meclis’te grup kurma şartı kaldırılacak. Düzenlemeye göre, partilerin seçimden 6 ay önce en az 41 ilde örgütlenmeyi tamamlamaları gerekecek. Bu maddeyle milletvekili transferlerinin önüne geçilmesi planlanıyor.

Seçimlere kısa bir süre kala seçmen kütüklerinin yer değiştirilmesi mümkün olmayacak. Bunun için de seçmenin son bir yıl içerisinde sürekli olarak bulunduğu adres dikkate alınacak. Tayin ve atama gibi zorunlu haller istisna tutulacak.

Diğer yandan, yeni düzenlemeyle en kıdemli üç hâkim arasında kura yapılacak. İl Seçim Kurulu Başkanı bu kura sonucu belirlenecek. MHP Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız, Anayasa'ya işaret ederek, "Bu kanun yürürlüğe girdikten itibaren bir yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanmaz. Erken seçim tartışmalarına son verilmiştir" dedi. 

Cumhur İttifakı'nın seçim barajını yüzde 10'dan yüzde 7'ye düşecek tasarısını AKP milletvekili Hayati Yazıcı ve MHP milletvekili Feti Yıldız anlattı.

İşte AKP Genel Başkan Yardımcısı Hayati Yazıcı'ın açıklamaları...

9 maddesi 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri, seçmen kütükleri hakkındaki kanunla ilgili. Teklifimizin birinci maddesinde 2839 sayılı kanunun 33. maddesinde yer alan ülke Seçim barajını 7'ye indirilmesini teklif ediyoruz.

ikinci maddesi ile 2839 sayılı kanunun 34. maddesinin birinci fıkrasında kelime düzeltmeleri yapıyoruz. İttifakın aldığı oy toplamı seçim barajını geçmesi halinde ittifakta alan partilerin o seçim bölgesinde yer alan oyları sayılır.

Üçüncü maddede siyasi partilerin seçimlere katılmalara ilişkin TBMM'de grubu olması koşulunu madde metninden çıkarıyoruz. Siyasi partilerin takip eden her seçimde örgütlenme oranında işlemlerinin yapmış olmasının aranmasını öngörmüş oluyoruz.

İl Seçim Kurulu'na ilişkin yeni düzenleme öneriyoruz. Bu düzenlemeye göre il seçim kurulu başkan ve üyeleri ile yedek üyelerinin birinci sınıfa ayrılmış hakimler arasından kura çekmek suretiyle belirlenmesine yönelik düzenleme.. Benzer düzenlemeyi ilçe seçim kurulları için öneriyoruz.

Yerleşim yeri adresine göre oluşturulan bir yıl önceki seçmen kütüğü üzerinden güncelleme yapılıyor. Adresi kapanmış olması sebebiyle adres kayıt sisteminde gözükmeyenler en son seçmen olduğu adrese göre seçmen listelerine kaydediliyor.

"BAŞBAKAN SÖZÜNÜ MADDENİN METNİNDEN ÇIKARIYORUZ"

Adres kayıt sisteminde gözükmeyenler ise en son seçmen olduğu adres ibaresini ekliyoruz. Cumhurbaşkanlığı Hükümet sistemine uyum düzenlemesi yapıyoruz. Başbakan ve bakanlara ilişkin yasaklar başlığını taşıyor. Başbakan sözünü maddenin metninden çıkarıyoruz.

Gerek il, gerek ilçe seçim kurulunun başkanlarının önerdiği şekilde kabul edilmesi halinde uygulama sürecine ilişkin geçiş süreci düzenlemesi öneriyoruz.

MHP Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız'ın açıklamaları...

Kanun teklifinin ülkemize, milletimize hayırlar getirmesini diliyorum. Siyasi Partiler Kanunu ile seçim kanunlarının içeriği o ülkenin demokrasi standardını gösteren önemli uygulamalardır. Kanun teklifi ile milletvekilleri seçim kanununda yüzde 10 olarak uygulanan ülke Seçim Barajı yüzde 7'ye indirilmesi önerilmektedir. Dava fazla partinin, görüşün Meclis'te bulunması hedeflenmiştir.

Seçim barajı değiştirilmektedir. İttifakı oluşturan partilerin her birinin çıkaracağı vekil sayısının hesaplanmasında seçim bölgelerinde aldıkları oy oranları ile belirlenecektir. Siyasi partilere ve bağımsız adaylara rakamların büyüklüğüne göre milletvekilliği tahsis olunur. İttifak içinde görünür olan her partinin ittifak dışında görünürlüğü yükseltilmiştir. Seçmen iradesinin kendi partisi dışında başka partilere yansımaması da gözetilmiştir.

TBMM'de grubu bulunmak Meclis faaliyetleri ile ilgili bir konudur. Seçime katılmak için teşkilatlanma ve kongresini yapmış olma şartı yeter bir şart olarak öne çıkarılmıştır. Salt grup kurmuş olmak seçime katılmak için yeterli görülmemiştir.

Bu kanun teklifi ile ülkemizin yükselmiş olan demokrasi çıtası daha da yükselecektir.

Cumhur İttifakı'nın sunduğu seçim kanunu teklifine göre, ittifakı oluşturan partilerin çıkaracağı milletvekili sayısı, seçim bölgesinde ittifak içinde elde ettiği oy sayısı esas alınarak, D'Hondt uygulamasıyla belirlenecek.

D’Hondt Sistemi, Ghent Üniversitesi Medeni Hukuk Bölümü Akademisyeni ve Matematikçi Belçikalı Victor D’Hondt tarafından 1878’de tasarlanmış nispi temsil sistemidir. Tasarladığı sistem, bir nisbi temsil sistemi olup 1961 Anayasası ile Türkiye’de uygulanmaya girmiştir.  

Soyismi D’Hondt şeklinde yazılmasına rağmen; seçim sistemine verilen soyisminin ilk harfi küçülerek d’Hondt (Sistemi) halini almış ve günümüzde de sistem bu şekli ile anılmaktadır.

Seçim kanununun detayları: İttifak barajı aşmışsa, ittifakı oluşturan partiler barajı aşmış sayılacakSeçim kanununun detayları: İttifak barajı aşmışsa, ittifakı oluşturan partiler barajı aşmış sayılacak

'Seçim Kanunu' teklifinde dikkat çeken madde: Cumhur İttifakı sürpriz sonuçların önüne geçmeye mi çalışacak?'Seçim Kanunu' teklifinde dikkat çeken madde: Cumhur İttifakı sürpriz sonuçların önüne geçmeye mi çalışacak?

D’Hondt Sistemi -hali hazırda- Arjantin, Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Doğu Timor, Ekvador, Finlandiya, Galler, Hırvatistan, İskoçya, İsrail, İzlanda, Japonya, Kolombiya, Macaristan, Makedonya, Paraguay, Polonya, Portekiz, Romanya, Sırbistan, Slovenya, Şili, KKTC ve Türkiye‘de uygulanan seçim yöntemidir.

D’Hondt Seçim Sistemi Nasıl Hesaplanır?
Bir seçim çevresinde her partinin aldığı oy toplamı, sırasıyla 1’e, 2’ye, 3’e, 4’e … bölünür ve o seçim çevresinin çıkaracağı milletvekili sayısına ulaşıncaya kadar bu işleme devam edilir. Elde edilen paylar, parti farkı gözetmeksizin, büyükten küçüğe doğru sıralanır.

Milletvekillikleri bu sıralamaya göre partilere tahsis edilir.

Aşağıdaki sistemde mantık; bir parti ilk milletvekilini çıkardığında toplam oyları ikiye, ikinci milletvekili çıkardığında toplam oyları üçe, üç milletvekili çıkardığında toplam oyları dörde, dört milletvekili çıkardığında toplam oyları beşe bölünür ve yeniden hesaplamaya katılır. Sistem böyle devam eder.

Örneğin; 7 milletvekili çıkaracak bir seçim bölgesinde A Partisi 120.000, B Partisi 75.000, C Partisi 55.000 oy alsın.

1. Milletvekili belirlemede en yüksek oyu alan A Partisi olduğu için “1. Milletvekilini” çıkarır ve toplam aldığı oyları ikiye bölünerek yeniden hesaplamaya katılır.

 2. Milletvekili belirlemede en yüksek oyu alan B Partisi olduğu için “1. Milletvekilini” çıkarır ve toplam aldığı oyları ikiye bölünerek yeniden hesaplamaya katılır.

3. Milletvekili belirlemede en yüksek oyu alan A Partisi olduğu için “2. Milletvekilini” çıkarır ve toplam aldığı oyları üçe bölünerek yeniden hesaplamaya katılır.

4. Milletvekili belirlemede en yüksek oyu alan C Partisi olduğu için “1. Milletvekilini” çıkarır ve toplam aldığı oyları ikiye bölünerek yeniden hesaplamaya katılır.

5. Milletvekili belirlemede en yüksek oyu alan A Partisi olduğu için “3. Milletvekilini” çıkarır ve toplam aldığı oyları dörde bölünerek yeniden hesaplamaya katılır.

6. Milletvekili belirlemede en yüksek oyu alan B Partisi olduğu için “2. Milletvekilini” çıkarır ve toplam aldığı oyları üçe bölünerek yeniden hesaplamaya katılır.

7. Milletvekili belirlemede en yüksek oyu alan A Partisi olduğu için “4. Milletvekilini” çıkarır ve tüm partilerle birlikte 7 milletvekili çıkarılmış olduğundan son bulur.

Öte yandan kanun teklifinde, “İl Seçim kurulu başkan ve üyeleri ile ilçe seçim kurulu başkanları birinci sınıfa ayrılmış hakimler arasından kura ile belirlenecek” denildi. Öte yandan, İlçe Seçim kurulu Başkanı o ilçedeki en yaşlı hakimlerden seçiliyordu. Yeni teklifte “en yaşlı hakim” ibaresinin kaldırılması dikkat çekti.

Kanun teklifinde yer alan bu madde akıllara, 2019 yılındaki İstanbul seçimini akıllara getirdi.

İKTİDAR İÇİN SÜRPRİZ SONUÇLARIN ÖNÜNE Mİ GEÇİLECEK?

31 Mart 2019'da gerçekleştirilen yerel seçimler kapsamında yapılan İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkanı seçiminin Yüksek Seçim Kurulu (YSK) tarafından iptal edilmişti. Seçim, 23 Haziran 2019’da tekrar edilmişti. YSK’nın 11 Temmuz 2019 tarihinde ilan ettiği resmi sonuçlara göre oyların yüzde 54,22'sini alan Ekrem İmamoğlu 806 bin oy farkla seçimi kazanmıştı. Yenilenen İstanbul seçiminde, seçim kurulları tartışmaya açılmıştı. 

Yeni kanun teklifinde, “İl Seçim kurulu başkan ve üyeleri ile ilçe seçim kurulu başkanları birinci sınıfa ayrılmış hakimler arasından kura ile belirlenecek” maddesinin yer alması, iktidar için olası sürpriz sonuçların önüne geçilmek için atılmış bir adım olarak yorumlandı.

Teklif kabul edilirse, kurul başkanları en yaşlı hakim olmayacak ve “kura” ile seçilecek. Böylelikle, iktidarın kendine yakın isimleri seçim kurulu başkanı yapabilmesinin önü açılacak.