Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) 24 Haziran’da ticari krediler için döviz sınırlaması getirmesinin ardından 17,35’ten 16,50’nin altına gerileyen dolar/TL, bugün yeniden 17 eşiğini aştı.

Dolar/TL’de 17,05, Euro/TL’de 17,62 seviyesi görüldü. Gram altın da 990 TL’nin üzerine çıktı. Euro, ABD doları karşısında 1,0282 ile Aralık 2002 sonrasındaki en düşük seviyeye indi.

ABD dolarının diğer büyük para birimleri karşısındaki değerini ölçen dolar endeksi de bugün 106,35 seviyesini görerek 20 yılın zirvesi gördü. TL dolar karşısında yılın ilk yarısını yüzde 21 değer kaybı ile tamamladı. Değer kayıpları BDDK kararı ile geçen hafta başındaki toparlanma sayesinde sınırlanmıştı. 

MERKEZ’İN KARARLARI TAHVİL FAİZLERİNİ DÜŞÜRDÜ

Merkez Bankası’nın yabancı para mevduat hesapları karşılığı tahvil tutma zorunluluğu ve teminat sisteminde sabit kuponlu tahvilleri pozitif ayrıştıracak adımları Hazine’nin borçlanma maliyetlerini belirgin aşağı çeken en önemli etken konumunda. Gösterge 10 yıllık tahvilde bileşik getiri yüzde 27’li seviyelerden bu kararlarla yüzde 20’nin altına kadar geriledi. Aynı zamanda bu kararlar bankaların değişken ve TÜFE’ye endeksli tahvil ile Hazine’yi fonlama tercihlerini de değiştirdi.

Hazine dün düzenlediği 10 yıllık sabit kuponlu gösterge tahvilin yeniden ihracında 15.68 milyar TL borçlanmaya gitti. Değişken faizli 6 yıllık tahvilde ise borçlanma miktarı 3.75 milyar TL’de kaldı. Küresel piyasalarda ise ABD Başkanı Joe Biden’ın Çin ithalatına uygulanan vergileri hafifletmeyi düşündüğü haberi ile Çin hizmet sektörünün hızlandığını gösteren veriler, yatırımcı iştahını artırdı.

'PİYASALARA TEKRAR MÜDAHALE EDİLECEK'

Türkiye'nin, yeni ekonomi politikası adı altındaki sürecin, içeride oluşmuş olan sarmalın büyümesine neden olduğunu aktaran ünlü ekonomist Şevket Sayılgan, Türkiye'nin parasının değeri en hızlı düşen ülkelerden biri olduğunu söyledi. Piyasalara tekrar müdahale edileceğini anlatan Sayılgan, "Sistemdeki panik havası daha da güçlenecek. Bu uygulamaların laboratuvarı olarak sonuçlarını yaşıyoruz." dedi. Sayılgan yıl sonu dolar tahmininde bulunarak, "18,50'nin üstüne doğru bir gidişat var." ifadelerini kullandı.

"MİLLETİ KORKUTUYORLAR"

Öte yandan Ekonomist Muratoğlu da, "Yurt dışına yüklü para gönderenlere hemen telefon geldiği sır değil… Gelişme, girerken 'hoş geldin paşam', çıkarken 'hop birader nereye?' şeklinde… Sonuçta para gidebiliyor ama ağızda kekremsi bir tat bırakıyor bu sorular sayesinde… Milleti korkutuyorlar. Ne için olursa olsun bu tarz yaklaşımlar ekonomi ve piyasalar için tehlikeli sular…" diye yazdı.

"Herhangi bir limite tabii olmadan sınırsız para girişi ve çıkışı Türkiye'de 1989 yılında serbest bırakıldı. Paranın çıkışını engellemeye çalışırsanız, girişini de engellersiniz." uyarısını yapan Muratoğlu, "İşim açıkçası konu paraya gelince insanlar bırak başkanı, kralını tanımaz! Paranın dini, imanı, vatanı, milleti yoktur! Nerede güvende ve kârlı ise oraya doğru akar. Velakin hak arar, hukuk arar, şeffaflık arar, güven arar. Sahi Türkiye'de kaçı var?" diye sordu. 

Muratoğlu, yazısını şöyle sürdürdü:

Ülkenin, bulunamayan kaynak, geri ödenmesi gereken milyarlarca dolar borcun oluşturduğu finansal baskı ve ekonominin parayı çevirirken yaşadığı zorluk tabak gibi ortada…

Kimsenin dile getirmediği ise kasa boşalınca kurtuluşu gücün karanlık tarafında aradığımız.

Nitekim yıllardır uyarıyorlardı… Türkiye para trafiğinde “gri liste”ye alındı. Sebebi de Türkiye'ye giren çıkan paranın kaynağı belli değilmiş…

Güzel kardeşim, bu ülkede ne paralar dönüyor bizim haberimiz yok! Gidip de size mi açıklayacaklar?

Bu listeye alınmamız neticesinde yurt dışından kaynak çekmemiz ve şirketlerin yurt dışında hesap açması zorlaştı. Türkiye'den yapılan uluslararası para transferleri daha fazla sorgulanır hale geldi.

Yani Türkiye'den yapılan para transferlerini hem Türkiye'de hem yurt dışında sorgulamayan kalmıyor. Üstte bir iki telefon görünse de altta kazan kaynıyor.

İşin enteresan tarafı, yurt dışına çıkan paralar yandaş ağırlıklı…