Araştırmaya göre dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 1.307,55 TL,  gıda harcaması ile birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer harcamaların toplam tutarı (yoksulluk sınırı) 

ise 4.259,13 TL olarak hesaplandı.

Araştırmada şöyle denildi:    

"Türkiye’de enflasyon ve faiz oranı tartışmaları gündemde yerini ve ağırlığını korurken, çalışanları yakından ilgilendiren temel gıda maddelerindeki fiyat artışları, bu sefer olumsuz seyreden kış şartlarına bağlı olarak, aile bütçesini olumsuz etkilemeye devam etti. 

    TÜRK-İŞ’in, yirmi sekiz yıldan bu yana her ay düzenli olarak yaptığı “açlık ve yoksulluk sınırı” araştırması, çalışanların geçim koşulları ile temel ihtiyaç maddelerindeki fiyat değişikliğini ve bu gelişmelerin aile bütçesine yansımasını ortaya koymaktadır.  

 

TÜRK-İŞ araştırmasına göre 2015 Şubat ayı itibariyle       

Dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 1.307,55 TL,  

Gıda harcaması ile birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer harcamaların toplam tutarı (yoksulluk sınırı) ise 4.259,13 TL olarak hesaplanmıştır. 

Aşağıdaki grafikte, TÜRK-İŞ ve TÜİK gıda endeksindeki değişim yer almaktadır. Konfederasyonumuz verilerinden hareketle gıda fiyatlarında son aylarda artış eğilimi dikkati çekmektedir.  

Aile bütçesinde, özellikle dar ve sabit gelirli kesimler açısından önemli ağırlığı bulunan gıda harcamasındaki artışın bir nedeni, olumsuz seyreden kış koşulları nedeniyle pazara sevkiyatı azalan yaş sebze-meyve oldu. Çoğu pazarda bazı tezgahların açılmadığı görüldü.

Sadece tek bir çalışanın yaşama maliyeti bu ay 1.593 TL olarak hesaplandı. Yılbaşından bu yana geçerli olan yeni net asgari ücretin 949 TL olduğu dikkate alındığında, çalışanların karşı karşıya kaldığı geçim koşullarının ağırlığı ortaya çıkmaktadır. 

TÜRK-İŞ hesaplamasına göre  dört kişilik bir ailenin sağlıklı ve dengeli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı 2015 yılının ilk iki ayı itibariyle 75 TL ve önceki yılın aynı ayına göre 177 TL artış göstermiştir. Yoksulluk sınırındaki artış ise aynı dönemler için sırasıyla 245 TL ve 577 TL’dir.   

Kuşkusuz TÜRK-İŞ tarafından hesaplanan açlık ve yoksulluk tutarları ücret düzeyi değildir. Dört kişilik bir ailenin yaşadığı haneye, temel ve zorunlu ihtiyaçlarının karşılanması için, aylık olarak girmesi gereken toplam gelirdir. Ancak ülkemiz şartlarına bakıldığında, özellikle ücretli çalışanlarda, hanede çalışan sayısının 

bir kişi olduğu ve haneye giren başka bir gelir kaynağının çok sınırlı olduğu görülmektedir.

TÜRK-İŞ’in verileri temel alındığında 2015 Şubat ayı itibariyle “mutfak enflasyonu”ndaki değişim şöyle olmuştur:      

 

• Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarı bir önceki aya göre yüzde 4,04 oranında arttı.   

 

• Bir önceki yılın son ayına göre iki ayda artış oranı yüzde 6,10’dur. 

                  

   

• Gıda enflasyonunda oniki ay itibariyle artış oranı yüzde 15,67 oldu.   

    

 

• Yıllık ortalama artış oranı ise yüzde 14,74 olarak hesaplandı.

 

 

Gıda harcaması çalışmasına temel alınan beslenme kalıbında yer alan ürünlerin fiyatlarında Şubat 2015 itibariyle gözlenen değişim şöyledir:

  • Süt, yoğurt, peynir grubunda  bu ay önemli bir fiyat değişikliği görülmedi. Bu ay süt grubunda 5, yoğurt grubunda 5 ve peynir grubunda 11 markanın fiyatı izlendi ve –her zaman olduğu gibi- birbirini gözleyen fiyat ayarlamaları dikkati çekti ve fakat ortalama fiyat genelde değişmedi.     

    

 

• Et, tavuk, balık, sakatat, bakliyat ürünlerinin bulunduğu grupta  kıyma ve kuşbaşı etin fiyatı yüzde olarak sırasıyla 3,50 ve 7,38 oranında artarken tavuk fiyatı aynı kaldı. Bu arada hesaplamaya dahil edilmeyen bonfilenin kilogram fiyatının 69,90 TL’ye ulaştığını da belirtmek gerekir.  Sakatat ürünlerinden ciğer ve yürek fiyatı da 

artarken böbrek fiyatı aynı kaldı. Balık fiyatı ortalamada düşük de olsa geriledi. Hesaplamada bol tüketilen istavrit, hamsi, mezgit gibi balıklar ağırlıklı olarak yer aldı. Yumurta fiyatı tanede 1 kuruş arttı. Bakliyat (nohut, mercimek, kuru fasulye, barbunya vb) ürünlerinden nohut fiyatı arttı, diğerlerinin fiyatı aynı kaldı.       

    

 

• Yaş sebze-meyve fiyatı ortalamada bu ay yüzde 13,97 oranındaki artışla 4,08 TL oldu. Bu tutar geçtiğimiz ay 3,58 TL olarak hesaplandı.  Geçtiğimiz ay dikkat çekilen olumsuz mevsim şartlarının etkisi devam etti. Ocak 2015’de 3,92 TL olarak hesaplanan ortalama sebze kilogram fiyatı bu ay 4,08 TL’ye yükseldi. Meyve ortalama kilogram fiyatı ise 2,81 TL’den 3,13 TL’ye çıktı. Hesaplama yapılırken -her zaman olduğu gibi- pazardaki mevsim ürünleri esas alındı ve ürünlerin tek tek ağırlığı yerine genel meyve-sebze tüketimi miktarından hareket edildi.     

    

 

• Ekmek, pirinç, un, makarna, irmik gibi ürünlerin bulunduğu grupta  pirinç fiyatı arttı, makarnada bazı markalarda fiyat indirimi görüldü, diğer ürünlerde önemli bir fiyat değişikliği olmadı.          

• Son grup içinde yer alan gıda maddelerinden  tereyağı, margarin ve ayçiçeği yağı fiyatı aynı kaldı, zeytinyağı fiyatı bazı ürünlereki promosyon nedeniyle biraz geriledi. Reçel, pekmez, bal, şeker ve tuz fiyatı bu ay yine değişmedi. Zeytin fiyatı da değişmedi. Yağlı tohum ürünlerinden (ceviz, fındık, fıstık, ayçekirdeği vb) 

fındık fiyatı arttı, fıstık fiyatı geriledi, ortalamada önemli bir değişiklik olmadı. Baharat (kimyon, nane, karabiber, vb) ürünleri fiyatı aynı kaldı. Salça, ıhlamur fiyatı da değişmedi. Çay fiyatı arttı.  "