Kıbrıs sorununa çözüm bulmak için Birleşmiş Milletler (BM), gözetiminde sürdürülen müzakereler 11 Nisan'da yeniden başlamıştı.

KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ve Güney Kıbrıs Rum Lideri Nikos Anastasiadis arasında Mayıs 2015'ten bu yana devam eden müzakereler çerçevesinde 16 Şubat'taki görüşmede, Anastasiadis kapıyı sertçe vurarak müzakere masasından kalkmıştı.

KIBRIS GÖRÜŞMELERİNDE ŞU BAŞLIKLAR TARTIŞILMIŞTI

Kıbrıs müzakereleri, "Ekonomi , Avrupa Birliği (AB) , Mülkiyet , Yönetim-Güç Paylaşımı , Toprak ile Güvenlik ve Garantiler " olmak üzere 6 temel başlıktı. Akıncı ve Anastasiadis arasında yaklaşık iki yıldır devam eden müzakerelerde, birçok özlü konuda önemli ilerleme sağlanırken, müzakere masasında başta Yönetim ve Güç Paylaşımı, Güvenlik ve Garantiler olmak üzere zorlu konu başlıklarından biriydi.

GÜVENLİK VE GARANTİLER

Kıbrıs Türk tarafı, olası bir çözüm sonrası da garantilerin devam etmesini istemişti. Türkiye'nin Ada'da varlığının, Kıbrıslı Türklerin güvenliği için olmazsa olmaz olduğu vurgulanmıştı. Kıbrıs Rum tarafı ise garanti ve ittifak anlaşmasının kaldırılmasını istemişti. Türkiye'nin olası bir çözümden sonra Ada'da bulunmaması gerektiğini savunmuştu.

YÖNETİM VE GÜÇ PAYLAŞIMI

Kıbrıs'ta olası bir federal çözümde önemli başlıklardan biri olan Yönetim ve Güç Paylaşımı'nda, Türk tarafı ile Rum tarafı arasında "Dönüşümlü başkanlık" ve "Federal yapılarda siyasi eşitlik" konularında fikir ayrılığı yaşanmıştı.

Türk tarafı, çözümde "Dönüşümlü başkanlığı" olmazsa olmaz kabul ederken, Rumlar buna sıcak bakmamıştı. Rum lider Nikos Anastasiadis, "Dönüşümlü başkanlığı" kabul edemeyeceği mesajları vermişti. Federal yapıda ise Rumlar "siyasi eşitliğe" karşı çıkmıştı. Rum yönetimi lideri Anastasiadis, "Azınlığın çoğunlukla eşitlenmesi talep edilemez." diyerek, KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı'nın federal yapılardaki eşitlik olsun isteğine karşı çıkmıştı.

TOPRAK

Türk tarafı ile Rum tarafı arasında önemli konulardan biri de Toprak başlığı. Cumhurbaşkanı Akıncı, en son Cenevre'de yapılan Kıbrıs zirvesinde BM'ye sunduğu haritada, KKTC'nin mevcut yüzde 36 olan toprak oranından yüzde 29,2'ye kadar inerek müzakerelerde önemli bir adım atmıştı.

Rum tarafının, Türklere bırakmak istediği toprak önerisi ise yüzde 28 olmuştu. Rumların BM'ye sunduğu haritada, Güzelyurt'un geri iadesi yer almış, tarafların önerdiği haritalar BM tarafından kasaya kilitlenmişti.

AVRUPA BİRLİĞİ

Türk tarafı, çözümden sonra AB müktesebatının geçiş sürecinden sonra Kuzey'de uygulanmasını, anlaşmanın AB birincil hukuk şartı içermesini istiyor. AB başlığında en önemli konulardan birini, Türk vatandaşlarına verilecek 4 özgürlük (serbest giriş, serbest dolaşım, serbest mülk edinme ve serbest yerleşim) oluşturuyordu.

Türkiye ve KKTC yönetimi çözümden sonra Türk vatandaşlarına bu 4 özgürlüğün verilmesini isterken, Rum tarafı çözümün hemen ertesi günü AB müktesebatının Kuzey'de uygulanmasını talep ediyor, anlaşmanın AB birincil hukuk olmasına karşı çıkıyor ve Türk vatandaşlarına söz konusu özgürlüklerin verilmesine olumsuz yaklaşmıştı.

MÜLKİYET

Türk tarafı, çözümden sonra yerinden olacak Kıbrıslı Türklerin sorunlarının fazla zaman kaybedilmeden çözülmesini, mevcut durumun yasallaşmasına yönelik koruyucu yasal düzenlemeler istemişti. Rum tarafı ise 1974'ten önce Kuzey'de kalan mülkiyetlerin neredeyse tamamının iade edilmesini talep ederken, mülkiyette ilk söz hakkının mülkiyet sahibinde olması yönünde baskı yapıyordu.