İngiltere Terkettiği Projeyi AKP Sayesinde Türkiye'ye Sattı!

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, bütçe görüşmeleri sırasında, ilk kez Kamu Özel Ortaklığı (KÖİ) yönteminden vazgeçtiklerini açıkladı. Hastanelerde insanların değil şirketlerin yararını gözetildiği, bunun dönemin kapitülasyonu olduğu belirtildi.

16 Kasım 2019 Cumartesi 12:06

Halen 10’u işletmede, onunun da yapım süreci devam eden şehir hastaneleri için bütçe kaynaklarından yapılacak ödemelerin katlanarak artması bekleniyor. İşletmede olan hastaneler için önümüzdeki üç yıl için, devlet kasasından özel sektöre 57 milyar 483 milyon lira aktarılacak. Bu rakam, Sağlık Bakanlığı’nın bütçesinin yüzde 27,8’ine denk geliyor.Merkezi yönetim bütçesi ise yılın ilk 10 ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre 100 milyar 714 milyon Türk Lirası açık verdi.

"BÜYÜK BİR KARA DELİKLE KARŞILAŞACAĞIZ"

Koca, bütçe kaynaklarıyla 6 bin 100 yatak kapasiteli üç şehir hastanesi için ihale ilanına çıktıklarını duyurdu.

CHP Plan ve Bütçe Komisyonu üyesi Mehmet Bekaroğlu, başından beri KÖİ finansman modelinin bir milletin geleceğini ipotek altına almak olduğunu savunduklarını ve şimdi bu yanlıştan geç de olsa dönülmesinin olumlu olduğunu belirtti. Bekaroğlu, gelişmiş ülkelerin bu modelin yanlışlığını görüp çoktan vazgeçtiğini de hatırlatarak, “Bu modelde herhangi bir 59 milyar dolarlık yatırım karşılığında, devlet 130 milyar dolarlık gelirden vazgeçiyor. Bütçe’de konan rakamlar sadece kira bedeli, bir de krediler geri ödenmediği zaman büyük bir kara delikle karşılaşacağız” dedi.Türkiye ekonomisinin daralma sürecinde olduğu bir dönemde şehir hastanelerinin bütçeye ilerleyen yıllarda getirdiği yük büyük bir tartışma konusu oldu.DW Türkçe’de yer alan habere göre, Sayıştay’ın 2018 Denetim Raporu'nda şehir hastaneleriyle ilgili pek çok tartışmalı nokta yer aldı. Rapora göre özel sektöre borç üstlenim garantisi yetkisi "usulsüz ve kanuna aykırı” şekilde Sağlık Bakanlığı’na verildi. Sayıştay raporunda Bakanlığın, "Kanuna aykırı olarak borç üstlenim taahhüdünde bulunduğu anlaşılmaktadır” denildi. Sağlık Bakanı Koca, Sayıştay’ın tespitleriyle ilgili olarak Komisyon’da "bakanlık olarak borç üstlenim taahhüdünde bulunmadıklarını” söyledi.

KAMU DEĞİL ŞİRKET YARARI

Rapora göre, sözleşmedeki şartları yerine getirmeyen şirketler için, bakanlıktan mahkeme kararı istenirken, sözleşmenin feshi durumunda şirketin bakanlıktan tazminat talep etmesi için mahkeme kararı gerekmiyor. Sayıştay raporunda bu durum için, "hakkaniyet ve kamu yararına aykırı” deniyor.İdare’nin Sayıştay’a konuyla ilgili yanıtında "mahkeme süreçlerinin uzaması nedeniyle, kreditörler bu durumu risk olarak görüyorlar. Bu da finansman maliyetini artırıyor” denildi. Raporda, "Şirketin kusuru halinde İdare’nin neden ödemek zorunda olduğu anlaşılamamıştır” ibaresi yer aldı. Sayıştay bu durumu "kreditörlerin menfaatinin kamunun menfaatinin önüne geçmesidir” şeklinde tanımladı.Sayıştay’ın tespitini sorduğumuz Sağlık Bakanlığı’nın ilgili bürokratı, "Yargının her zaman kamu idaresinin lehine çalıştığını ve her sözleşmenin içinin farklı olduğunu” söyledi.

SAYIŞTAY: “BAKANLIK SÖZLEŞMELERİ VERMEDİ”

Sayıştay raporunda "Bakanlıktan şehir hastanelerinin ihale dokümanı ile yatırım ve işletme dönemine ait sözleşme ve ekleri (müşavirlik hizmetleri alımları dâhil) yazılı ve sözlü olarak talep edilmiş olmasına rağmen istenilen şekilde temin edilememiştir." denildi. Sayıştay’ın denetiminde öne çıkan tespitlerden bazıları şöyle "Hizmete giren şehir hastanelerine ilişkin temin edilen sözleşme ve eklerinin incelenmesi neticesinde; sözleşme nüshalarında farklılıklar bulunduğu” belirtildi.Raporda ayrıca her türlü ihtilafın tahkim yeri Mersin Şehir Hastanesinde İstanbul, diğer yedi şehir hastanesinde ise Londra olarak belirlendiği ve bu durumun kanun ve yönetmeliklere aykırı olduğu belirtildi. Sayıştay raporunda "mevzuat ile sözleşmeler arasındaki uyumsuzlukların değerlendirilmesi gerektiği düşünülmektedir” ifadeleri yer aldı.Sağlık Bakanlığı'nın resmi verilerine göre, özel sektörün işlettiği şehir hastanelerine 2022 yılına kadar 31 milyar lira kira parası, 26 milyar lira da hizmet bedeli olmak üzere toplam 57 milyar 483 milyon lira ödeme yapılacak. Devlet kasasından yapılacak bu ödeme 20-25 yıl boyunca artarak devam edecek.Şehir hastaneleri için önümüzdeki yılın bütçesine 10 milyar 414 milyon lira başlangıç ödeneği konuldu. Bu hastanelere yapılacak yıllık ödemeler 2021'de 16 milyar 808 milyon liraya, 2022'de ise 21 milyar 910 milyon liraya yükselecek.

ÇİĞDEM TOKER: BU BİR KAPİTÜLASYON...
Öte yandan Sözcü Yazarı Çiğdem Toker de bugünkü yazısında konuya dair çarpıcı detaylar verdi:

" Çocuklarımızın, torunlarımızın ve hatta torunlarımızın çocuklarının geleceğini ipotek altına alacağını, bütçeye en az çeyrek yüzyıllık yükünü, yıllardır gündeme taşıdığımız şehir hastanelerindeki çıkmaz yolu Sağlık Bakanlığı da kabul etmek durumunda kaldı.

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, 10 şehir hastanesinin Kamu Özel İşbirliği (KÖİ) modeli yerine genel bütçe kaynaklarıyla yapılacağını açıkladı. Bütçe kaynaklarıyla yapılacağı açıklanan yeni şehir hastaneleri 12 bin 400 yatak kapasiteli.

Bakan Koca bu açıklamayı bakanlık bütçesinin görüşüldüğü TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda 12 Kasım Salı günü yaptı. Ne var ki, aynı sunuş konuşması içinde, KÖİ modeliyle gerçekleştirilecek 9 şehir hastanesi inşaatının sürdüğüne de yer verdi. Bu çelişkili gibi görünen yaklaşımdan anlaşıldığı kadarıyla, inşaatı devam eden 9 şehir hastanesinin uygulama sözleşmeleri imzalanmış durumda. Ve bakanlık olarak da devasa taahhütler altına girdikleri bu uygulama sözleşmelerinden dönüş yok diye düşünüyor olmalılar.

BU ÇAĞIN KAPİTÜLASYONU 

Devlet yetkisini kullanan AKP'li sağlık bakanlarının 81 milyonu borç altına sokarak imzaladığı şehir hastanesi sözleşmeleri, bu büyük meselenin en can alıcı kısmını oluşturuyor. Başında “kamu” kelimesi olmasına rağmen, şirketler ile onları finanse eden yabancı kreditörlerin egemen olduğu şehir hastanelerini, bu çağın kapitülasyonu olarak nitelemek yanlış olmayacaktır. İngiltere'nin kendi yurttaşlarının tepkileri üzerine özeleştirisini yaparak terk ettiği bu modeli, geri kalmış pek çok ülkeyle birlikte, allanıp pullanarak Türkiye'ye ihraç etmesi, AKP iktidarının onayıyla mümkün olabildi.

Çok sayıda milletvekilinin bütün çabalarına karşın “ticari sır” gerekçesiyle sözleşmeleri açıklanmayan bir modelin, verilen hizmet kamusal nitelik taşısa da vatandaş çıkarlarını gözettiği düşünülemez.

Düşünün ki Ankara'nın göbeğinde ve vatandaşların rahatlıkla ulaşabildiği  Numune Hastanesi, Zekai Tahir Burak Kadın Hastanesi, Dışkapı Çocuk Hastanesi gibi köklü hastaneler sırf Bilkent Şehir Hastanesi para kazanabilsin diye kapatıldı. 
Balıkesir Milletvekili Dr. Fikret Şahin, kendi şehrindeki köklü devlet hastanesinin kapasitesinin büyük oranda düştüğünü, personelin şehir hastanesine aktarıldığını ve ne acıdır ki yoğun bakım ünitelerinin bodruma atıldığını söylüyor.

AÇILANLAR BAKANLIĞA DEVREDİLSİN 

Şehir hastanelerinin toplum sağlığı, hekimler ve bütçe finansmanına etkileri konusunda başından bu yana çalışma yürüten Türk Tabipleri Birliği yönetimi, Bakan Koca'nın TBMM'deki konuşması üzerinde bir açıklama yaptı. Şehir hastanelerinin bir kısmında genel bütçe kaynakları kullanımı başlanmasının gelişme olduğunu ancak atılması gereken adımlar olduğunu bildirdi. O adımlardan birkaçı:

Bugüne kadar açılan şehir hastaneleri Sağlık Bakanlığı'na devredilmeli,

Yapım aşamasında olan KÖİ finansmanlı hastanelerin genel bütçeden finanse edilmesi sağlanmalı,

Şehir hastanelerinin başlangıcından bu yana gerçekleştirilen tüm kamu zararları talep edilmeli, Şehir hastaneleri ihale şartnameleri kamuoyuyla paylaşılmalı,

Kapatılan hastanelerin tekrar hizmete açılması için çalışmalar başlatılmalı,

Yeni açılacak hastaneler halkın kolayca sağlık hizmetine ulaşacağı yerlere yapılmalı,

Bu süreçte büyük zarar gören uzmanlık eğitimlerinin telafisi bir an önce sağlanmalı.

Aklın yolu bir. Daha çok tartışacağız ama kesin olan, ülkemizin geneli açısından mali ve sosyal bir yıkıma dönüşmeden şehir hastaneleri için gereken adımlar atılmalı."

yuzdeyuzhaber





Son Güncelleme: 16.11.2019 12:22
Yorumlar

Dikkat!

Yorum yapabilmek için üye girşi yapmanız gerekmektedir. Üye değilseniz hemen üye olun.

Üye Girişi Üye Ol