Raporda ABD’li uzmanlar, AKP tarafından “kandırıldıklarını” öne sürüyor. Rapora göre AKP iktidara gelmeden önce demokratik ve liberal, Batı yanlısı bir hükümet vaat etti. Bu nedenle AKP 28 Şubat sonrasında Türkiye’deki liberallerden ve Batılı çevrelerden destek görürken “Batılı çevreler Türk Devleti ve otoriter laikliğini demokrasinin önündeki en büyük engel olarak gördü”. 

Rapora göre, kuruluşundan 15 yıl sonra ise AKP hakkında Batı’da bütünüyle bir hayal kırıklığı yaşanıyor. “Türk Hükümeti’nin iç politikası gittikçe baskıcı ve otoriter ve artan derecede İslamcı bir söylem eşliğinde yürüyor. Dış politikada ise Türkiye’nin politikası Batılı müttefiklerinden gittikçe kopuyor, hatta Batı düşmanı ve mezhepçi olmaya başlıyor.”

Rapor, AKP’nin bu politikalarıyla aslına döndüğünü öne sürüyor. Raporu hazırlayan uzmanlar, AKP’nin yollar boyunca taktiksel yaklaşımlar sergilediğini, ama ideolojik olarak Milli Görüş çizgisinden vazgeçmediğini öne sürüyor. Buna göre “Türkiye’de siyasal İslam’ın tüm önderleri antiemperyalist, antisemit ve Batı karşıtı dünya görüşüne sahip.” 

MİLLİ GÖRÜŞ RUHUNUN DÖNÜŞÜ

Rapor bir yandan Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın AKP politikalarındaki ağırlığını vurgularken, diğer yandan AKP’de kişisel faktörlerden çok ideolojik sürekliliğin bulunduğunun altını çiziyor. Buna göre partide görece ılımlı olarak ele alınan Bülent Arınç ve Abdullah Gül gibi liderler de bir alternatif oluşturmuyor. 

Bipartisan Policy Center’in raporu, Türk-Amerikan ilişkilerinin geleceği açısından da oldukça karamsar. Obama hükümetinin Ankara’ya verdiği desteğin altını çizen rapor, bu tutumunun AKP’de Ortadoğu’yu Amerikan desteğiyle dönüştürme umutlarını beslediğini öne sürüyor. 

Ancak rapora göre ABD’nin Türkiye’de etkisi oldukça sınırlı. Uzmanlar örnek olarak “Waşington Türkiye’nin IŞİD karşıtı koalisyona katılması için bir yıl uğraştı, ama karşılığında Ankara bu anlaşmayı PKK’ya operasyon başlatmak için kullandı” vurgusunu yapıyor.

Raporun sonuç kısmında dikkati çeken ifade ise şöyle: “Türkiye’nin ideolojik dönüşümü ABD’nin Ankara siyasetlerine verdiği destek çerçevesinde gerçekleşti. Şimdiyse bir zamanlar var olan stratejik ortaklık yerini, en iyi ihtimalle pragmatik işbirliğine bıraktı”.

GÜL VE ARINÇ KORKAK

Rapor, AKP’nin tüm liderlerinin Milli Görüş ideolojisini savunduğunu vurguluyor. Buna rağmen Arınç ve Gül’ün bazen Erdoğan’ın tutumlarına bir denge unsuru oluşturduğunu, bazen frenleyici etki yarattığını öne sürüyor. Ancak özellikle Abdullah Gül’ün, “korkak tavırlar sergilediği” belirtiliyor ve bu iki siyasetçinin AKP’ye alternatif önder oluşturamayacağı sonucu çıkarılıyor.

GÜLEN DE KİRLİ

Aralarında eski ABD Büyükelçisinin de bulunduğu yazarlar, Fethullah Gülen örgütüne de geniş yer ayırmış. Raporda bir yandan Gülen’in Milli Görüş’ün tersine Batı’ya dost bir çizgi izlediği vurgulanırken diğer yandan Cemaat’in yargıya sızdığı açıkça dile getiriliyor. 

Gülen Örgütü’nün Ergenekon ve Balyoz tertiplerinde sahte belgeler ürettiği de raporda örnekleriyle ele alınmış. Rapor, Batı’nın başta destek de verdiği bu tertiplerle yüzler akademisyenin, gazetecinin, siyasetçinin ve subayın mağdur edildiğini vurguluyor. 

Bir yandan AKP’nin Cemaat organlarına baskılarının anlatıldığı raporda diğer yandan bu organlar da Cemaat’in parçası olarak eleştiriye tabii tutuluyor. Buna göre sayısız tertip düzenleyen Gülen örgütü, demokrasiye sadece kendisi ihtiyaç duyunca sahip çıkıyor.