‘‘Dont panic’’ demenin akademik literatürdeki şekli olan kriz yönetiminden bahsediyorum. Kaybedilebilir tüm riskleri kesip atmak, kurtarılabilecek çoğunluk hesabı yapmak gerek. Kayıplar normal zamana göre çok yüksek, kabul.
Ama, çözüm planlarının birbirine karşı avantaj ve dezavantajları gibi konularla uğraşma lüksümüz yok. Vakit nakittir ve boşa geçen her an kaybı arttırır. Önümüze bakmamız gerek. Karşı karşıya olduğumuz fırsat ve tehlikelerde, kriz yönetimi becerimiz belirleyici rol oynayacak çünkü.
Mesela Mısır. Büyük bir bütçe ayırarak ve etkili bir kriz yönetimi oluşturarak işi iyi kıvırmıştı. En önemli geçim kaynağı olan turizmi tekrar canlandırmayı başarmıştı. Önceliği profesyonel halkla ilişkiler manevralarına verdiler. ‘‘Hayat devam ediyor. Olmasaydı iyiydi ama geçti’’ demeye getiren bir tablo yarattılar.
Algı operasyonunu, bir şey olmamış gibi davranarak yaptılar. Ve turist olarak ülkeye gelmek isteyen insanlara güven duygusunu, “Aylarla değil, günlerle” ölçülecek bir sürede geri kazandırdılar.
FRANSA’DAKİ TEKSAS
Daha yakın geçmişe bakalım. Mesela Fransa. Avrupa Futbol Şampiyonası öncesi, sokakları Teksas’a dönmüştü, hatırlayın. Onlarca insan kahvesini yudumlarken, şarap eşliğinde romantizmin tavan yaptığı yemeğini yerken hayatını kaybetmişti. Yüzlerce insan yaralanmıştı. O travmaya rağmen, 3-4 gün sonra insanlar aynı mekanlarda yine romantizmin tavan olduğu fotoğraflar sergilemeye devam etmedi mi? O terörist saldırı gecesinin vahşet sıcaklığı geçmemiş olmasına rağmen bağrına taş basıp, ‘‘her şey normalmiş gibi’’ yaptı. Ardından gettolarındaki göçmenlerinin ortalığı ateşe verme bonusuna rağmen, Fransa Avrupa Futbol Şampiyonası’nı yapmadı mı? Yaptı, hem de kör gözüne parmak algı manevraları, başarılı kriz yönetimi refleksleri ile yaptı.
NİCE KENTİ NORMAL SEYRİNDE
Daha da yakın yaşanmışı var. Nice’de daha 15 gün önce ulusal gün kutlamalarında, ‘‘biçer-döver tır eşliğinde yapılan katliamı’’ hatırlamayan var mı? Yoktur elbet. O terörist saldırı gecesi sabahındaki tarihe geçecek boyutlu bilançolarına rağmen, üçüncü günden itibaren Nice’deki tabloyu hatırlayın. Sanki ‘‘o gördükleriniz bir rüya idi’’ havasına büründürüldü. Turizm orada bugün normal seyrinde, düğün-dernek devam ediyor.
Özetle kriz yönetimi; iyi bir geçmiş bilgisi, doğru bir durum analizi, güçlü bir gelecek öngörüsü gerektiriyor. Önceki gün kıyı ilçelerimizden birinin yerel yöneticisi, ‘‘Bir sürü programlı festival-etkinlik iptal ettirilecek galiba’’ dedi.
Aman diyeyim, sakın.
